Klantreview | Fujifilm GFX 50S: de stap van fullframe DSLR naar middenformaat met elektronische zoeker

Hoe is het om de stap te maken van een fullframe DSLR naar een middenformaat camera mét elektronische zoeker? Bram Berkien nam de proef op de som en onderzocht waar de kracht van de Fujifilm GFX 50S ligt. 

Al jarenlang stop ik als fotograaf standaard twee fullframe ​Nikon bodies​ in mijn cameratas. Ik schiet portretten en lifestyle van sporters, en deze fullframe DSLR’s zijn zo veelzijdig dat ik er altijd mee uit de voeten kan. Zeker in combinatie met bijvoorbeeld een ​Sigma prime-lens​ ben ik altijd verzekerd van de kwaliteit die ik nastreef. Toch knaagde er al een tijdje iets aan me, onder meer geïnspireerd door de ​Amerikaanse fotograaf Joey L​: hoe zou een middenformaat camera voor mij werken? 

Middenformaat 101 

Voor wie niet bekend is met middenformaat camera’s: dit type body heeft een sensor die nog groter is dan die van een fullframe camera. Wat fullframe is ten opzichte van crop sensors, is middenformaat ten opzichte van fullframe. Bekende merken zijn onder anderen Hasselblad en Phase One, deze camera’s zijn echter peperduur. Fujifilm introduceerde een tussenformaatje: de crop medium format camera. De sensor van deze camera is niet zo groot als die van bijvoorbeeld een Hasselblad, maar nog altijd een stuk groter dan die van een fullframe camera. 

Leuk en aardig die sensor, maar wat heb je er in de praktijk aan? Meer megapixels uiteraard! De Fujifilm GFX 50S schiet - verrassing - beelden van liefst 50 megapixel. Nu zijn er fullframe camera’s die dat ook kunnen, toch zijn deze files niet vergelijkbaar. De pixels van een middenformaat camera zijn erg groot, zodat de informatie die ze opslaan hoogwaardiger is. Dat leidt tot scherpere beelden en een beter dynamisch bereik. Daarnaast zorgt de cropfactor er voor dat de onscherpte nog heftiger is. 

Nadelen van deze grote sensor zijn er ook: de camera’s schieten vaak traag (denk aan 3 FPS) en doen het op hoge ISO-waarden een stuk minder goed. Na ISO 1600 houdt het wel zo'n beetje op. Deze nadelen leiden ertoe dat middenformaat camera’s normaal gesproken vooral gebruikt worden in de studio en voor opgezette shoots. Voor reportages en in lastig licht worden de camera’s minder gebruikt. 

Hands-on met de Fujifilm GFX 50S 

Ik heb zelf al jarenlang geen andere body dan een Nikon gebruikt. Het is dan ook flink wennen als ik door de knoppen en menu’s van de body navigeer. Toch is de interface eigenlijk heel intuïtief en aangenaam veel functies beschikken over een eigen knop of zelfs draaischijf, zoals voor ISO. Een innovatief handigheidje is dat de draaiknoppen voor sluitertijd en diafragma ook ingedrukt kunnen worden, waarmee een aanverwante functie geactiveerd kan worden. Ook de menu’s voelen na de eerste gewenning eigenlijk heel logisch. Al met al doet de complete interface voor mij niet onder voor Nikon of Canon.

In de categorie glas had ik een 110mm en 63mm tot mijn beschikking. Deze brandpuntsafstanden zijn min of meer de Fujifilm-equivalenten van 50m en 85mm. Eerste ding dat opvalt: omdat de sensor groter is hebben deze objectieven ook een grotere diameter. Ze zijn dus groter en ook zwaarder. De 63mm voelt als een net iets grotere 50mm prime en is fijn handelbaar. De 110mm is echt een lompe lens en oogt meer als een zware 70-200mm. Dergelijke objectieven zijn echter inherent aan middenformaat, en mijn hoop is uiteraard dat de resulterende beeldkwaliteit de kilo’s rechtvaardigt. 

Middenformaat in de praktijk 

Zoals gezegd is mijn fotografie een mix van opgezette portretten, en lifestyle/reportage met sporters, veelal achter de schermen. Om de camera te testen schakelde ik een collega-fotograaf, zijn huisgenootje, en een oud-klasgenoot die inmiddels aan de weg timmert als rapper in. Met hen plande ik een sessie, gewoon op straat en bij natuurlijk licht. Dit is de benadering waarvoor ik bij dergelijke portretten meestal kies. 

Het eerste dat opvalt is dat focussen even wennen is. Bij mijn Nikon-bodies ben ik compleet vertrouwd met de snelheid en manier waarop de camera focust en voel ik wel wanneer de focus goed is. Bij de Fujifilm voelt het als een gok. Dat ligt echter niet aan de camera, maar meer aan mijn onervarenheid ermee. Dit wordt als ik de beelden op mijn computer bekijk ook bevestigd: praktisch alle beelden zijn heerlijk in focus. De succesratio is misschien zelfs wel hoger dan op mijn Nikon. Wel belangrijk om te vermelden is dat mijn modellen stil stonden. Het is niet ondenkbaar dat een fullframe DSLR beter overweg kan met dynamische onderwerpen. Ook de snelheid van 3 FPS is voor mij bij deze shoots geen beperking. Voor het fotografen van actie zal dit echter tekort schieten, is mijn verwachting. 

Dit was overigens ook de eerste keer dat ik met een elektronische zoeker werkte. Het is af en toe even maf om de kleine vertraging te zien als je je oog naar de zoeker brengt, maar de voordelen wegen daar wel tegen op. Direct het resultaat zien van je belichtingsinstellingen is een ongekende luxe. Ook is de vertraging tussen wat zich in de echte wereld afspeelt en wat je in je zoeker ziet minimaal te noemen. 

Beeldkwaliteit 

Dé voornaamste reden om een middenformaat camera te gebruiken is de sublieme beeldkwaliteit en de high-end feel die de beelden hebben. Levert deze camera die verwachtingen in? 

Kleine disclaimer: ik beoordeel de beelden op basis van wat ik zie, niet op basis van objectieve metingen en vergelijkingen. Mocht je keiharde cijfers willen zien dan kun je uiteraard terecht op ​DxOMark​ of ​DPReview. Voor het beoordelen van de scherpte en definitie van de beelden heb ik naar de ogen gekeken, de meest logische plek om te focussen en het belangrijkste deel van een gezicht in een portret. Van bijvoorbeeld de Nikon D850 ben ik al gewend dat het detail prachtig is. Toch lijkt de Fujifilm daar doodleuk een schepje bovenop te doen. Zelfs bij een extreme crop van de ogen blijft detail zichtbaar en kun je zelfs iets nuttigs zeggen over de wereld die in de iris gereflecteerd wordt. Ieder portret wordt zo in zekere zin een selfie. Wat in bijgevoegd beeld (dat overigens onbewerkt is) ook opvalt, is het dynamische bereik. Dit beeld is geschoten aan de rand van een tunnel. Het gezicht en de borst van het model bevinden zich in de schaduw, terwijl het onderste zichtbare deel van zijn lichaam direct licht van de zon vangt. Toch is nog heel aardig veel detail zichtbaar in beide delen van zijn jas - terwijl nog niet eens is begonnen met het terughalen van schaduwen en highlights. 

Conclusie 

De vraag is nu: wat is het nut van deze camera? Wie kan hem gebruiken, en in welke concrete situaties? Voor mij persoonlijk is deze camera een interessante aanvulling op mijn bestaande Nikon bodies. Ik zou hem bijvoorbeeld kunnen huren voor een specifieke shoot als een bijzondere beeldkwaliteit nodig is. Dat zal in de praktijk vrijwel altijd om portretten of andere geënsceneerde fotografie gaan. De Fujifilm GFX 50S is ideaal voor als een hoge resolutie noodzakelijk is en ook prachtige beeldkwaliteit en tonen, en een groot dynamisch bereik een vereiste zijn. Voor reportage-werk in lastige lichtomstandigheden en met dynamische onderwerpen zullen veel fotografen blijven vertrouwen op hun fullframe DSLR. Fujifilm brengt overigens binnenkort de GFX 50R uit, een kleiner en compacter broertje dat zich vermoedelijk veel beter zal lenen voor bijvoorbeeld straatfotografie of reportages

Huur nu de Fujifilm GFX 50S in onze webshop. Ook een keer de nieuwste apparatuur testen voor het schrijven van een review? Schrijf je dan in voor de Budgetcam reviewpoule.