Klantreview: Nikon 105mm f/1.4

De Nikon 105mm f/1.4 is een gloednieuwe portretlens, die afgelopen september op de markt kwam. Met zijn maximale diafragma van f/1.4 is dit tevens de snelste 105mm lens ter wereld. Op internet las ik veelbelovende verhalen over boterzachte bokeh en sublieme scherpte van het deel dat in focus is, verhalen die ik graag even in de praktijk verifiëerde.

Voor veel van mijn portretten gebruik ik een 85mm prime met een maximaal diafragma van f/1.8, waar ik altijd heel tevreden over ben geweest. Om te zien of deze glasbak van 105mm mijn eigen lens van de troon kon stoten plande ik twee testshoots in. Hierbij gebruikte ik deels omgevingslicht en deels het zalige zachte licht van een grote octabox aangesloten op mijn Elinchrom ELB-400 set. Mijn doel was om te zien hoe scherp de lens ver open nog was, hoe de onscherpe delen van de foto er uit zagen en hoe de brandpuntsafstand in de praktijk werkt voor portretten. Ook de ergonomie van het werken met de lens vond ik belangrijk. Het voordeel van werken met primes is voor mij altijd dat deze super compact en licht zijn en toch fantastische prestaties leveren, daar zou deze lens voor mij persoonlijk ook aan moeten voldoen.

Eerste indruk van de lens nadat de medewerker bij Budgetcam hem op de balie uit de etui haalt: wat een dikkerdje! Hij deed me nog het meeste denken aan een 50mm prime die een jaar lang dag in dag uit in de sportschool had gestaan en groeihormonen had genomen. Tijdens het maken van de eerste foto’s kwam ik er echter achter dat het in de praktijk erg mee viel: de lens is fijn in gebruik en wordt ook op een relatief grote body (Nikon D810) zeker geen onhandelbaar zwaar geval. De ergonomie-test doorstond hij dus al snel en met verve.

Tijdens de eerste test wilde ik vooral zien hoe de lens wijd open presteerde. Ik schakelde hiervoor een grote octabox in om het gezicht van mijn model netjes te belichten, zodat bewegingsonscherpte geen issue zou zijn. Ook de camera (Nikon D800, voor test twee gebruikte ik een D810) zou met zijn 36 megapixels niet de beperkende factor zijn.

Over de resultaten kan ik kort zijn: deze lens is intens scherp, zelfs wanneer hij wijd open gebruikt wordt. Van mijn andere primes ben ik gewend dat deze wijd open iets minder presteren. Die gebruik ik daarom vooral rond f/2.2 tot f/2.8. De 105mm lijkt echter over het hele bereik fantastisch te presteren, wat in mijn ervaring echt ongekend is. In de praktijk is zo wijd open schieten natuurlijk wel een risico: de kans dat je er met de focus net iets naast zit is dan vele malen groter. Bij onderstaande foto is al te zien dat bij een diafragma van f/1.4 het rechter oog perfect scherp is, terwijl het linker al lichte onscherpte vertoont.

De onscherpte van de achtergrond (bokeh) ziet er tevens fantastisch en dromerig uit, maar niet te overdreven zacht. Dat dit effect erg goed werkt ondervond ik aan den lijve toen ik aan mijn tweede test wilde beginnen. Het regende die dag hopeloos hard, zodat ik niet zomaar overal buiten aan de slag kon. Ik koos er voor om naast het voetbalstadion vlak bij mijn huis te fotograferen, hier zijn delen overdekt. De achtergrond ziet er echter niet bijzonder fotogeniek uit. Van die achtergrond bleef natuurlijk niets over op f/2.0. De eerste foto in deze test is met natuurlijk licht geschoten, wat wel aangeeft dat de lens ook dan uitstekend presteert en dus niet perse als bijvoorbeeld studiolens gezien moet worden.

ConclusieDit is een fenomenale lens, perfect voor het schieten van portretten, maar ongetwijfeld ook voor andere toepassingen. Ik zou hem nog wel eens willen gebruiken om actie te fotograferen, bijvoorbeeld een sporter. Vaak werken daarbij juist lichte telelenzen erg goed, doordat de sporter net iets beter geïsoleerd wordt van de omgeving. Met een prijskaartje van rond de 2500 euro zou ik deze lens niet snel zelf aanschaffen. Dit maakt hem bij uitstek geschikt om af en toe een keer te huren als hoogwaardig alternatief voor bijvoorbeeld een gangbaardere 85mm prime.

Benieuwd of jij net zo enthousiast bent over de Nikon 105mm f/1.4 als Bram? Reserveer hem direct en probeer hem zelf!